จัดองค์ประกอบภาพเหรอ?...อืมมม ยังไงดีล่ะ?

[nextopia]

  มีหลายท่านมาขอคำปรึกษาครับ ส่วนใหญ่ก็คือเรื่องการจัดวางองค์ประกอบภาพว่าควรจะทำอย่างไร มีที่ไหนให้ศึกษาได้บ้าง? อยากจะพัฒนาปรับปรุงในเรื่องนี้สักหน่อย...อะไรประมาณนั้น

เมื่อวันก่อนไปยืนอ่านหนังสือในร้านชื่อดังที่เกี่ยวกับเรื่องราวของการจัดองค์ประกอบศิลป์ เชื่อไหมครับว่าขนาดผมร่ำเรียนมาทางด้านนี้โดยตรงก็ยังอ่านแล้วไม่ค่อยเข้าใจ จังหวะ มิติ สีสัน พื้นที่ว่าง การซ้ำกัน ฯลฯ และยอมรับครับว่าสมัยที่เรียนอยู่ตอนนู้นนนก็ไม่ค่อยจะเข้าหัว ศัพท์แสงบางคำก็สูงส่งเหนือคำบรรยายเสียจนได้แต่หันมามองหน้าเพื่อน ...มันคืออะไรวะ?

ถ้าคุณคิดจะซื้อหนังสือเหล่านี้มาศึกษาก็สามารถทำได้ครับ เอามาไว้เผื่ออ้างอิงเพิ่มเติมก็ดีเหมือนกัน แต่ที่จะต้องบอกก็คืออย่าเอาตัวเองไปยึดติดกับทฤษฏีมากเกินไป ที่บอกแบบนี้ใช่ว่าจะดูถูกครูบาอาจารย์ที่เขียนตำราสั่งสอนกันมานะครับ แต่ทุกวิชาเท่าที่ผมเคยศึกษามาในชีวิตสุดท้ายก็จะบอกให้ลืมๆ ทฤษฏีไปเสียแล้วให้ลงมือปฏิบัติฝึกฝนจนเกิดความชำนาญมันถึงจะได้ผลดี...

[nextopia]

โดยประสบการณ์ของผมก็มีเวรมีกรรมกับงานทางด้านนี้มาตลอด ทั้งชีวิตก็วุ่นวายอยู่กับการจัดวางองค์ประกอบในพื้นที่จำกัดนี่แหละครับก็เลยได้ฝึกฝนอยู่ตลอดเวลา แต่คุณก็ไม่จำเป็นต้องทุ่มเทลาออกจากงานประจำมามองหางานแบบนี้ทำนะครับ เพราะจริงๆ แล้วเราก็สามารถทำได้ และแทบจะตลอดเวลาเลยด้วย

ผมแนะนำให้ฝึกการ "วิเคราะห์" และ "วิจารณ์" ภาพถ่ายทุกชิ้นที่ผ่านเข้ามาในสายตาครับ นั่งรถผ่านไปทางไหนเห็นรูปอะไรแปะอยู่ตามข้างตึก ในใบปลิว ถุงขนม ป้ายหาเสียง หรือจะอะไรก็ตามแต่ เอาแค่ตอบให้ได้โดยใช้ความรู้สึกของเราว่า "สวยเพราะอะไร" และ "ไม่สวยเพราะอะไร" คำตอบพวกนี้มีอยู่มากมายแถมไม่เหมือนกันในมุมมองของแต่ละคนด้วย เพราะฉะนั้นในขั้นเริ่มฝึกฝนก็เอาแค่คำตอบเดียวพอ

“แน่นไป" “โล่งไป" “รกไป" “สบายตา" ฯลฯ แค่นี้ก็เป็นคำตอบที่พอเพียงแล้วครับในความหมายของผม เมื่อเราชำนาญในขั้นแรกแล้วเราก็จะแค่มองปร๊าดแล้วรู้ทันทีว่ามันเป็นยังไง

[nextopia]

ขั้นต่อมาก็เริ่มลงรายละเอียดกันให้มากขึ้น จากคำตอบเดียวก็เริ่มเพิ่มเข้าไปอีกเรื่อยๆ ฝึกฝนอย่างนี้แหละครับมันจะเป็นข้อมูลที่เข้าไปอยู่ในมุมมองของเราเองโดยอัตโนมัติ ก็ในเมื่อเห็นว่าของเค้าทำไม่ดียังไงแล้วเราจะทำเหรอครับ? นั่นแค่เพียงเรื่องเดียวเองนะ

ถ้าไม่มั่นใจก็ไม่ต้องไปออกเสียงครับ คิดดังๆ ในใจก็พอ ขอแค่ให้เรามีคำตอบว่าภาพที่เราเห็นในสายตามันเป็นยังไง แค่นั้นก็มีแววรุ่งแล้วล่ะ

...แต่ถ้าจะวิจารณ์ออกสื่อก็ดูทิศทางลมให้ดีๆ นะครับ อย่าไปพูดจาเชือดเฉือนอะไรใครให้เจ็บช้ำน้ำใจกัน ตั้งเข็มไว้ที่การวิจารณ์อย่างสร้างสรรค์เอาไว้ก่อนเลยครับ

เรื่ององค์ประกอบภาพไม่ใช่อะไรที่จะคุยกันจบในปีเดียวหรอกนะ ค่อยๆ ฝึกและศึกษากันไปครับ ไปพร้อมๆ กันนี่แหละ

...สงสัยตรงไหนก็มาถามไถ่กันได้ครับ 

[nextopia]

เอาเบสิคอย่างแรกก่อนเลย "Safety Area" สำหรับท่านที่ไม่รู้จะเริ่มยังไง
ก็ยึดหลักปลอดภัยไว้ก่อน

กำหนดพื้นที่อันตรายริมขอบทั้งสี่ด้านขึ้นมาในช่องมองภาพครับ
อย่าเอาตัวแบบไปอยู่ใกล้หรือติดกับตรงนั้น เฟลือพื้นที่ขอบๆ เอาไว้
หรือถ้าจะขาดออกไปจากกรอบภาพก็ให้ขาดไปเยอะๆ หน่อย ถ้าขาดนิดขาดหน่อย
มันเสี่ยงกับการที่จะดูว่าเป็นภาพที่ไม่ประณีตครับ

...กันมันออกให้ห่างจากขอบ อย่างน้อยก็ปลอดภัยไปเรื่องนึงล่ะ